Metaverse olgusu son dönemin en popüler konularından biri ve daha uzun bir süre daha konuşulmaya devam edecek. Özellikle Facebook Metaverse atılımları konusundaki gelişmeler ile birlikte hayatımıza daha yoğun bir şekilde giren bu kavram, günümüzde çok yanlış anlaşılmaya başlandı. Bütün firmaların bu konuya eğilmesi, sanal dünyada dolaşan karakterlerin bile Metaverse olarak algılanmasına yol açmaya başladı. Şimdi gelin hem bu karmaşaya hem de Metaverse oyun dünyası ilişkisi üzerine konuşalım.
Öncelikle şunu kesinlikle söyleyebiliriz ki oyun severler metaverse dünyasına daha kolay adapte oluyor. Çünkü Metaverse dediğimiz kavram ve onun işleyişi oyuncuların zaten aşina olduğu dinamikleri kapsıyor. Yine de bu ikisi arasındaki durumu karıştırmamak lazım. Çünkü koca koca firmalar başta olmak üzere henüz emekleme aşamasında olan bu kavramı, oyundaki karakterimizle başka oyuncuların da olduğu bir dünya olarak algılıyorlar ve reklam çalışmalarını da bu yanlış üzerine inşa ediyorlar.
Bu sanal evren için kullanılan “avatar” gibi birçok ifadeye ya da insanların sanal evrende bir araya gelmesi gibi olgulara oyuncular uzun süredir hakim. Bugün dediğim gibi hala emekleme aşamasında olan ve aslında insanların çok net çizgilerle tanımını dahi belirleyemediği Metaverse olgusunun temelinde yatan “sanal evren” teması, hem bilim kurgu eserlerinde hem de oyunlarda çok uzun süredir işleniyor. Doğal olarak oyuncuların zaten bildikleri bu evrene girişleri ve ilgilerinin çok daha hızlı bir şekilde olacağını varsayabiliriz.
Metaverse temasının ana dayanağı olan “sanal evren, evren ötesi” teması aslında oyunlarda 90’lı yıllardan itibaren görmeye başladığımız ama 2000’li yıllarda internetin de yaygınlaşması ile daha da popülerleşen bir kavram. Şu anda metaverse olarak adlandırılan birçok teknolojiyi oyunlarda 2000’li yılların ortasından itibaren görmekteyiz.
Diğer taraftan örneğin Microsoft, Xbox 360 konsolunun ara yüzünde oyuncuların kendi özelleştirdikleri Avatarları ile bir araya gelmesine ve sohbet etmelerine olanak sağlamıştı. Oyunların dünyasına baktığımızda, insanların günümüzde şaşırdığı bunun gibi birçok örnekle karşılaşmak mümkün. Günümüzde “Metaverse‘de ilk toplantı” şeklinde lanse edilen birçok olayı aslında oyuncular yıllar önce deneyim etmişti denebilir.
Günümüzde bu kadar konuşulmasının en büyük sebebi, büyük şirketlerin bu tarafa yatırım yapacaklarını açıklamasından kaynaklanıyor. Yakın zamanda sosyal meyda devi Facebook un yeni adı Meta olarak çatı şirketinde değiştirmesi bile bunun için büyük bir etken olarak gösterilebilir. Ya da Microsoft geçtiğimiz günlerde oyun sektöründe rekor bir satın alma duyurdu ve Activision Blizzard firmasını satın aldığını açıkladı. Bu satın almanın yeni ya da mevcut oyunları geliştirmenin yanı sıra Metaverse tarafına yatırım amacıyla yapıldığı da Microsoft tarafından belirtildi.
Video oyunları aslında uzun süredir popüler kültürün en önemli çarklarından birisi. Ülkemizde yeni yeni gelişmeye başlasa da dünya genelinde Hollywood dahil olmak üzere diğer tüm eğlence sektörlerini geride bırakmış durumda. Geçtiğimiz 10 yılı aşkın süredir gelişen mobil oyun sektörü ile birlikte çok daha geniş kitlelere ulaştığı için aslında herkesi ucundan da olsa bu kültürün bir parçası olarak saymak da mümkün.
Tabi bu gelişmeyle birlikte oyunların Metaverse dahil olmak üzere birçok alanda karşımıza çıktıklarını da görüyoruz. Daha önce birçok uyarlama yapılsa da ilerleyen yıllarda daha başarılı olan oyun uyarlaması film ve diziler göreceğiz. Nitekim son dönemde Arcane isimli League of Legends uyarlaması Netflix’te ya da Mortal Kombat HBO Max platformunda çok yüksek izlenme rakamlarına ulaştı. Bu gibi yapımlar oyuna ilgisiz izleyicilerin de o oyuna olan ilgilisini arttırdığı için, firmalar tarafında da doğru hamleler olarak görülüyor.
Bir nevi iki sektörün birbirini beslediklerini görüyoruz. Yine aynı şekilde Arcane için dünyaca ünlü gruplardan Imagine Dragons, “Enemy” isimli özel bir şarkı yaptı ve bu şarkı uzun süre listelerde üst sıralarda yer aldı. Yine farklı oyunların gerek müzik sektörüne gerekse de moda, eğlence gibi diğer sektörleri de değiştirdiğine şahit olabiliyoruz. Birçok firma tasarladıkları ayakkabıları, giysileri oyunlara aktarıyor ya da bu oyunlara özel tasarlanan ürünlerin gerçekte de satılmaya başladığını görüyoruz.
Sanal gerçeklik gözlükleri hala gelişim aşamasında olan teknolojilerden birisi. Yine de bu teknolojinin Metaverse dünyasına girişin en önemli anahtarı olduğunu söyleyebiliriz. VR teknolojisi gelişim aşamasında olmasına rağmen çok başarılı örnekleri ile karşımıza çıkmaya da başladı. Yapılan oyunların yanı sıra birçok firma sanal gerçeklik gözlükleri ile girebildiğimiz kendi dünyalarını, yazılımlarını geliştiriyor ve kullanıcıların beğenisine sunuyor.
Yavaş yavaş kablosuz, daha ergonomik modellerin geliştirilmesiyle birlikte aslında o hayalimizdeki uygulamalara çok daha hızlı geçildiğini göreceğiz. Bu bağlamda aslında bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz ya da “Ready Player One” gibi uyarlamalarda izlediğimiz teknolojilerin çok uzakta olmadığını söylemek mümkün.
Teknolojinin özellikle son yıllardaki gelişim hızına bakacak olursak hayallerimizin ötesinde uygulamalarla karşılaşacağımızı söyleyebiliriz. Yani yıllar önce hayalini kurduğumuz birçok teknolojiye şu anda sahibiz ve bunların çoğu artık günlük hayatımızın birer parçası haline gelmiş durumdalar.
Teknolojinin gelişimi ve Metaverse ile birlikte başta eğlence sektörü olmak üzere birçok sektörün iç içe ve daha farklı yapılarla karşımıza çıkacağını göreceğiz. Dijital platformlarda yapılan anlaşmalar ile başta konserler olmak üzere çok daha farklı etkinlikler görmek mümkün olacak.
Nitekim bunun ilk adımları da atılmaya başladı. Örneğin ünlü rapçi Travis Scott, özellikle Amerika’da oldukça popüler olan Fortnite oyunu içerisinde bir konser düzenledi. Oyun yapımcılarının özel olarak tasarladığı karakteri, bir nevi avatarı ile bu dünyada yer aldı ve sahne şovları, görsel sunum ile bu konser zenginleştirildi. Özellikle yakın gelecekte bunun gibi çok daha fazla örnekle karşılaşacağız.
Aslında ülkemizde yeni yeni farkına varılmış olsa da video oyunları uzun zamandır sadece eğlence amacı olarak varlığını sürdürmüyor. Bu durum kocaman bir sektör haline geldi ve firmaların Metaverse yatırımları ile birlikte hali hazırda bu konuda deneyimli olan kişiler çok daha açık bir kariyer fırsatına sahip oldukları görülüyor.
Aynı zamanda oyun yapımcılığı günümüzün en popüler iş kollarından biri haline geldi ve okullarda buna özel bölümler açılıyor. Birçok gelişmiş ülke üniversiteden çok daha önce bu eğitimleri vermeye başladı. Özellikle ülkemizde mobil oyunlar tarafında çok güçlü bir ekonomi dönüyor.
Yayıncılık ve hızla büyümeye devam eden espor sektörü ile birlikte hem yeni iş kolları açılıyor hem de bu sektörün kendi içerisinde dallanıp budaklandığına tanıklık ediyoruz. Kısacası bir dönem babalarımızın “bırak şu atariyi” diye hayıflandığı video oyunları artık kendi içerisinde çok farklı dallara ayrıldı ve ilerleyen yıllarda Metaverse oyun dünyası ilişkisi ile sektöre ve ekonomiye hayat vermeye devam edecek.