Sony nerede hata yaptı?

Muhtemelen, geçtiğimiz sene piyasaya çıkan yeni nesil konsolun ardından, PlayStation 5 cephesi en zor günlerini yaşıyordur. Son günlerde adından sadece kötü bir şekilde bahsedilen PlayStation'ın bu noktaya gelmesi bir günde olmadı. Microsoft'un son olarak Activision Blizzard'ı alması da buna etken değil. Evet, tuz biber oldu ancak Sony gibi bir firmanın bunu önceden haber almamış olması da ilginç. Zira satın alma sonrasında firmanın oyunlarının PlayStation platformunda yer alıp alamayacağına dair açıklamayı bile Phil Spencer yaptı.

Bugün birlikte "Sony nerede hata yaptı?" sorusunu cevaplamaya çalışacağım. Ancak bundan önce dikkat etmeniz gereken en önemli konuyu da söylemem lazım. Bu bir blog yazısıdır. Sadece benim kişisel düşüncelerimin bir yansıması. O sebeple, karşı fikirleri olanların da yorumlarda düşüncelelerini SAYGI ÇERÇEVESİNDE yazmasını rica ediyorum. Umarım hem bizler hem de PlayStation'ın geleceği için yararlı bir blog yazısı olacaktır. Hadi başlayalım.

Sony Nerede Hata Yaptı?

Microsoft'un öldüğünü düşünüp küçümsedi

Microsoft'un Xbox 360 ile başlayan ve Xbox One'da da dibi görmesine sebep olan en büyük etkeni, rakiplerini doğru analiz edemeyip, zafer sarhoşluğuna kapılması idi. Şimdi aynı durumu Sony, PlayStation ile yaşıyor. Zaferlerinin o kadar büyük olduğuna inanıyorlar ki, rakiplerinin yol aldığını bile göremiyorlar. Bunu acil olarak aşması gereken ilk sorun olarak ortaya sunuyorum. Zira, bundan ne kadar hızlı kurtulursa, o kadar çabuk eski güveni kazanabilir.

State of Play etkinliklerini indie oyunlar ile doldurdu

"Indie candır" diyenlerden olabilirsiniz. Ancak AAA yapımlar ile karşılaştırıldığında, doğru düzgün bağımsız oyun sayısı bir elin parmaklarını geçmeyecektir. Tabi ki bu son derece normal de. Yüzlerce kişinin çalıştığı bir firmanın geliştirdiği yapım ile beş-on kişilik bir firmanın geliştirdiği yapım bir olur mu? Elbette olmayacaktır. Sony'nin, düzenli olmasa da, birkaç ayda bir yapılan etkinliği State of Play, ne yazık ki bağımsız oyunlardan başka bir şey sunamıyor. Sunsa da "Aha işte, biz bunu yapacağız ama ne videosu var, ne de hakkında bilgi" şeklinde ortaya çıktığı için, hakkında kimse konuşamıyor.

PlayStation sevenlerin en övündüğü exclusive yapımları ellerinden aldı

Zurnanın zırt dediği yer bu olsa gerek. Ülkemizde özellikle Playsıteyşınlıar ile İksbaksçılar arasındaki, hem tatlı hem de bitmeyen atışmanın bitirildiği nokta bu olsa gerek. Artık PS fanatikleri kendilerini savunabilecek nokta bulamıyorlar zira en büyük silahları, bizzat Sony tarafından ellerinden alındı. Daha da kötüsü ellerine yeni bir savunma sistemi verilmeden bu yapıldı. Konsolu savunanlar küstü, firmaya sırt çevirmeye başladı.

Yetersiz sayıda piyasaya sürülen oyun konsolu

Şu an baktığımızda kataloğunda yüzlerce oyun olan bir konsol görüyoruz. Ancak bunlardan büyük kısmı ya henüz yayınlanmamış ya da özellikle konsolu sattıran AAA yapımlardan biri değil. Tamam, konsolların da şu aşamada -en azından beni- çok ciddi heyecanlandıran bir yapımı yok. Bunda da en büyük etken belki de pandemi ancak en azından kendini istediği, arzu ettiği noktaya adım adım yaklaştıran bir Microsoft'u da görüyoruz. Bu da ister istemez PS fanlarında hayal kırıklığını birlikte getiriyor.

Remake sevdası yüzünden yeni oyunlara odaklanamadı

Muhtemelen ben dahil, oyunseverlerin en çok delirdikleri noktalardan biri olan konu da Remake yani yeniden yapım oyunlar oldu. Firma aynı yapımdan tekrar para alabilmek için eski hit oyunları tekrar yeni oyun fiyatı ile piyasaya sürmesi, yapılan önemli hatalardan biri. Zaten daha önce parasını verip, bitirdiğimiz oyunları, yetersiz içerik kaynaklı, baştan satın alıp oynamak çok can sıkıcı idi. Halbuki yıllardır konuşulan geriye uyumluluğu zamanında getirebilmiş olsalar -ki bunun çok da zor olmayacağı bir gerçek- ve yeni oyunların üretimine odaklansalar, şu an bu yazıyı bile yazıyor olmazdım.

Oyun içeriklerinden çok cihaza odaklandı

Hep söylediğim gibi, bir konsolu konsol yapan, onun için üretilen içerikleridir. PS4'ün başarısının ardındaki en büyük etken de bu idi. Üretilen cihaz dünyanın en güçlü aleti olsa bile, kullanacak ortamınız yoksa, oyunseverlerin deyimi ile çöptür. Allahtan ki PS5'e bunu yakıştırmak için çok erken.

VR cihazını doğru düzgün içerikler ile besleyemedi

Çok büyük ümitler ile piyasaya sürülen PlayStation VR, yetersiz içerik sebebi ile atıl kalan ürünlerden biri oldu. Şimdi içinizden ne var yani belki de yüzlerce VR oyunu çıktı diyebilirsiniz. Hemen sorayım, kaçının adı aklınızda, kaçını oynadınız? VR işi hindi avından öteye olmalı. Ayrıca, nerede ise konsol fiyatına satılan cihazın yüksek fiyatı da cabası.

Ürettiği cihazın kapasitesini anlatmakta başarısız oldu

PlayStation 5 son derece güçlü bir sisteme sahip. Ancak hepsinden de önemlisi stabil bir çalışma ortamı var. Üretilebilecek yapımlar muhteşem olabilecekken, büyük ihtimalle hem zorlu üretim sürecinden kaynaklı hem de üreticilere sistemin sınırlarının doğru anlatılamamasından kaynaklı, yapımcılar bile henüz ne üretebileceğini bilemiyor.

Basın ile olan ilişkilerini minimize etti

Bizim tarafımızda da en üzücü konulardan biri bu oldu. Tüm yeni duyuruları kendilerinin yapma arzusu, basına üretebilecekleri doğru düzgün bir içerik vermekten uzak bir yapıya bürünmesi basını küstürdü. Ayrıca sevenleri de üretilen içeriklerin samimiyetsizliğinden ve tarafsızlığından şüphe etmeye başladı. Tabi ki kim kendi cihazına kötü der ki? Ya da eksik bir yanını gösterir ki? Tahminimce bu kararın arkasındaki en büyük sebep, anti fanatiklerin sesini kısmak idi. Ancak onlar hala konuşmaya devam ediyor.

Oyunların satış fiyatlarını yükseltebilmek için çabaladı

Bu maddeyi yazarken sadece Türkiye için konuşmayacağım. Oyun fiyatları artık erişilebilirlikten çok uzak olmaya başladı. Eskiden çıkan birçok yapım için oyuncular para ayırabilirken, 39 USD ile başlayan rakamlar 69 doları buldu. Sony bununla da yetinmeyip 79'a çıkartabilmek için yaptığı hamle çok büyük tepki aldı, hali ile bunu -en azından şimdilik- geri çekti. Ancak oyunseverler bunu zor unutacak gibi. Hele ki ülkemizde. Döviz kurlarının yüksekliği son derece kalp kırıcı. Geçtiğimiz on yılda gitgide yükselen orijinal kullanımı düşüşe geçiyor. Oyunseverler bir ürün almasa bile artık PlayStation oyunları pahalıdır" kalıbı, firmaya yapıştı.

Ekstra hata

Tüm bu maddelerin dışında çok daha büyük bir etken var. O da Sony'nin PlayStation tarafında gerçekleştirdiği CEO değişikliği oldu. Andrew House'un yerine getirilen Jim Ryan, halefinin en büyük hedefini göremedi. Pazar liderliği için her türlü girişimi yapan PS görünümünden, kendini geriye çekmiş, tüm agresifliğinden uzak bir yapı ortaya çıktı. Görevde bulunduğu süreç içinde de, sadece House'un geliştirdiği sistemin meyvelerini topladı. Platformun şu anda ne fanatiklerini heyecanlandıran, ne de gelecekte bekleyebilecekleri bir oyunu yok. Firmanın acil olarak üzerindeki ölü toprağını atması şart. Yoksa, Microsoft'un Xbox'ta yaşadığı çöküşü bu vew bir sonraki nesil konsolda yaşaması işten bile değil.

PlayStation'ın Geleceği Nasıl Olacak?

Şu an için PS5 alanlar biraz şaşkın ve de pişman olsa bile bu konuda en ufak bir sıkıntı yaşamamalarını öneririm. Sony çok büyük firma. PlayStation gibi bir markayı ne öldürecekler ne de bu kadar zarar gçrmesine izin vereceklerdir. Sadece toparlanmaları için daha ne kadar çok PlayStation fanatiğinin üzülmesine izin vereceklerini merak ediyorum.