Ses Kartı

Ses kartları günümüz bilgisayarlarının vazgeçilmez bir bileşenidir. Hemen hemen tüm bilgisayarlarda ses kartı vardır ve sanırım herkes ses kartının ne işe yaradığını biliyordur. Ama ben yinede anlatayım. Ses kartı, bilgisayardan gelen dijital haldeki sesleri, hoparlörün anlayabileceği şekildeki elektriksel formata çevirmekle görevlidir. Bunun için bir ses kartı, gerekli ses verilerini içeren dosya ve yazılımlar, bir CPU ve bir hoparlör yada kulaklık gereklidir. Örneğin bir MP3 parçası dinlemeye kalktığımızda; MP3 Player’ımızı açtık, çalmak istediğimiz parçayı seçtik. CPU gerekli dosyayı yerinden alır ve işlemeye başlar ve aynı yolla işlediği verileri ses kartına veriyolları aracılığı ile gönderir. Şimdi ses kartının yapması gereken, verileri hoparlörün anlayacağı türden sinyallere çevirmektir. Dikkat ettiyseniz tüm bileşenler belirli görevler için oluşturduysa da tüm bilgisayar bileşenlerinin temelde prensipleri aynıdır.

Önceden ses kartları anakart üzerinde onboard yani anakartla bitişik olarak bulunurdu. Bu tür ses kartları günümüzde de çoğu anakartta bulunmaktadır. Bu sayede bir ses kartı masrafından kurtuluruz. Fakat bu tür ses kartlarından yüksek verim beklemeyin. Diğer bir tür ses kartı da PCI slotuna bağlanan türdür. Çoğu ses kartı bu türdendir. Böyle ses kartlarından, onboard sen kartlarına nazaran daha çok verim alınır. Creative gibi öncü firmalar ise çıkartmış olduğu Platinium serisi ses kartları ile, ses kartı standartlarına yeni bir boyut getirmiştir. Bu seri ses kartlarında, hem PCI slotundan bağlanan ses işlemcisi hem de enstrümantal araçlarının PC’ye daha rahat bağlanabilmesi için kasanın ön tarafına monte edilebilen bir bağlantı aparatı bulunmaktadır.

Peki Ses Terimleri Nelerdir?

Elbette ses kartı hakkında da değişik terimleri olacaktır. Bunlar ses kartları için çok önemlidir. İşte bunlardan en yaygın olanları:

MIDI : Musicial Instrument Digital Interface Türkçe karşılığı Müzik Endüstrisi Dijital Arabirimi olan MIDI adından anlaşılacağı gibi müzik endüstrisinde kullanılan bir standarttır. Bilgisayarlar dolayısıyla ses kartları ile müzik aletleri arasında kurulan bağlantılarda kullanılan ortak kuralları içerir. Böylece ses kartı ve müzik aleti, bu ortak kurallar yardımıyla uyumlu ve sorunsuz çalışır. Her ses kartı MIDI standardını desteklemektedir.

Wave Table : Ses kartları dijital verileri ses dalgasına dönüştürme sırasında wave table yani dalga tablosunu kullanırlar. Dalga tablosu enstrümantal verilerin dijital kodlarını içinde barındırmaktadır. Böylece gelen dijital ses sinyalinin hangi enstrümanın hangi sesine ait olduğu bulunur ve hoparlöre o ses iletilir.

MP3 : Günümüzde inanılmaz derece ilgi çeken ses sıkıştırma formatı olan MP3 diğer dosya sıkıştırma formatları gibi özel bir yazılım yardımıyla işlenebilmektedir. Bunlar arasında en yaygın olanı Winamp yazılımıdır. MP3’ler çalınırken sıkıştırılmış veriler açılır, çalınır ve çalınan bölümler daha sonra yeniden kapatılır. Günümüzde en çok kullanılan ses formatlarından birisidir. Bunda internet üzerinden bedava (aynı zamanda yasadışı) dağıtılmasının büyük rolü vardır.

Dolby Digital : Yüksek kalitedeki ses uygulamalarında (özellikle DVD uygulamalarında) kullanılmaktadır. Beş, altı veya daha fazla kanal ses desteği vermektedir. Bunlardan ilk üçü sağ, sol ve merkez hoparlörler, ikisi arka sağ ve sol hoparlörler, diğeri ise subwoofer vs. içindir. Surround ses sitemi olarak da adlandırılır.