Astronomlar, milyarlarca yıl önce yıldız oluşumunu tamamlamış bir ölü galaksiden gelen hızlı radyo patlaması (FRB) tespit etti. Bu güçlü enerji patlamaları, genellikle yıldız oluşum bölgelerinden kaynaklanırken, bu sinyalin ölü bir galaksiden gelmesi bilim dünyasında şaşkınlık yarattı. FRB 20240209A olarak adlandırılan bu sinyal, galaksinin merkezinden yaklaşık 130 bin ışık yılı uzaklıktaki bir bölgeden geldi. Bu bölge, yalnızca yaşam döngüsünü tamamlamış yıldızların bulunduğu bir yer olarak biliniyor.
Hızlı radyo patlamaları, genellikle milisaniyelik sürelerde gerçekleşir ancak yaydıkları enerji bir yılda Güneş’in ürettiği enerjiden daha fazladır. Astronomlar, bu tür sinyallerin genellikle manyetarlar olarak bilinen, son derece yoğun manyetik alanlara sahip nötron yıldızlarından kaynaklandığını düşünüyor. Ancak bu teori, ölü galaksilerde manyetar oluşumunu destekleyecek genç yıldızların bulunmaması nedeniyle bu olayda sorgulanmaya başladı.
McGill Üniversitesi’nden astronom Vishwangi Shah, “FRB’lerin genellikle yıldız oluşum bölgelerinde meydana geldiği düşünülüyordu. Ancak bu sinyalin, yıldız oluşumunun olmadığı bir bölgede tespit edilmesi, bu tür olayların nasıl gerçekleştiğiyle ilgili yeni sorular ortaya çıkarıyor,” açıklamasında bulundu.
Bu keşif, ölü bir galaksiden gelen ilk radyo patlaması değil. 2022 yılında, Messier 81 galaksisinin dış bölgelerinden benzer bir sinyal tespit edilmişti. O sinyal, yıldızların yoğun şekilde bir araya geldiği bir küresel kümeden gelmişti. Bilim insanları, FRB 20240209A’nın da benzer bir yıldız kümesinden kaynaklanabileceğini düşünüyor. Bu varsayımın test edilmesi için, James Webb Uzay Teleskobu kullanılarak sinyalin geldiği bölgenin daha detaylı incelenmesi planlanıyor.
Bu tür keşifler, evrenin daha önce bilinmeyen dinamiklerini anlamak için yeni fırsatlar sunuyor. Ölü galaksilerdeki bu şaşırtıcı enerji patlamaları, bilim insanlarını hızlı radyo patlamalarının kökenlerine dair daha derin araştırmalar yapmaya yönlendiriyor. Eğer bu olayların mekanizması çözülebilirse, evrenin en uzak köşelerindeki fiziksel süreçler hakkında daha fazla bilgi edinmek mümkün olabilir.