Gerçek zamanlı ve sıra tabanlı strateji oyunlarının öncüsü olmasa da yine de kendine has bazı özellikleriyle ve 3D olması sebebiyle bu türde ilk akla gelen oyunlardan olmayı başarmış bir oyun var karşımızda. Avrupa ve Ortadoğu’yu içeren, bölgelere ayrılmış bir harita üzerinde, bina inşa etmek, asker üretmek, birimlerimizi hareket ettirmek, diplomatik ilişkilerde bulunmak gibi stratejik kararlarımızı verirken sıra tabanlı bir oyun oynuyoruz. Hamlemizi yapıyoruz ve rakiplerimizin hamlesini bekliyoruz. Birimlerimiz birer satranç taşı gibi simgeler halinde gösteriliyor. Ne zamanki bir düşman ordusuyla karşılaştık bu durumda da oyun gerçek zamanlı hale geliyor ve ordularımızı meydanlarda bizzat yöneterek savaşıyoruz.
Bu oyunun geliştirilmesi epeydir devam ediyordu ve ben de dahil ilk oyunları oynayanlar ciddi bir beklenti içindeydi. Fakat oyuna başlar başlamaz; “Acaba yanlış oyunu mu açtım?” diyorsunuz. Çünkü oyunun arabirimi ve grafikleri neredeyse aynı. Çünkü oyunun motoru da aynı. Bunca zamandır neden yeni bir motor geliştirilmedi diye sormadan geçemiyor insan. Oyunun ilerlemesiyle birlikte ise bu açık, içerikte sağlanan gelişmeyle telafi ediliyor. Her şeyden önce Ortaçağ Avrupa’sı zengin bir konu kaynağı sağlıyor. Özellikle buna Türkler,Araplar ve Afrika’nın bir kısmı da eklenince artılar hanesi baskın hale geliyor. Ama eğer daha iyi grafikler sunulsaydı, günümüz video kartlarının özelliklerinden daha iyi yararlanılsaydı ve oyun daha iyi optimize edilseydi (sesler bile wave formatında) klasik olmaya aday bir oyun olabilirdi. Açıkçası bu oyuna puan vermekte çok zorlandım. Başlarda düşük puan vermeyi düşünürken, zamanla artan heyecan ve mücadele, zevki artırdı ve oyun daha yüksek bir puan almayı başardı.
Oyunda çoklu, tekli oyun modları ve direkt savaşa girebileceğiniz bir seçenek var. Çoklu oyun Gamespy aracılığıyla sağlanıyor. Eğer oyuna aşina değilseniz, temel noktaları gösteren basit iki tutorial mevcut. Tekli oyunda tarihi savaşları veya campaign’leri oynayabileceğiniz gibi kendi oyununuzu oluşturabilir ya da mevcut bir campaign’e başlayabilirsiniz. Eğer böyle yaparsanız yönetebileceğiniz 12 ırk çıkacak karşınıza. Bunların belli avantaj ve dezavantajları mevcut. Ayrıca oyuna başlarken 4 farklı zorluk seviyesini ve 3 farklı zaman dilimini seçebilirsiniz. Bu durumda ülkelerin durumları da farklı olacağından sizin seçtiğiniz ırkın oyun başında karşılaşacağı zorluk veya kolaylıklar da değişebilir. Örneğin; erken zamanlarda Bizans güçlü olduğu için Türkler ile oyuna başlamak zor. Ama geç periodda Bizans zayıfladığı için Türkler ile başlangıç daha kolay. Bunun dışında kazanma şartları da değişik. Her yeri ele geçirerek veya belli başlı gelişmeleri sağlayarak oyunu kazanabilirsiniz; tabi başta bunu belirtmek şartıyla. Ayrıca kendi haritalarınızı yapabileceğiniz veya mevcut haritaları değiştirebileceğiniz bir editör de oyunda mevcut.
Farklı ırkların olması sadece sembolik düzeyde olmamış. Farklı ırklara ve dinlere ait özellikler kendini ciddi olarak gösteriyor ve bu oyunu gerçekçi ve zevkli yapan nedenlerden biri de bu. Aslında bu oyunda birçok şey gerçekçi. Diğer strateji oyunlarından çok daha farklı şekilde tepkiler ve sonuçlar alabiliyorsunuz. Nerdeyse gerçek bir ordu yönettiğinizi hissediyorsunuz ve bunun zorluklarını (bazen avantaja dönüşüyor) sürekli hissediyorsunuz. Bu gerçeklik hem savaşları kapsıyor hem de stratejik yönetimi kapsıyor. Diğer devletlerle diplomatik ilişkiler kurmanızda dininizin, davranışlarınızın, o ülkelerin ittifaklarına karşı nasıl davrandığınızın, gücünüzün vb birçok gerçekçi öğenin etkisi var. Bu oyunda diğerlerinden farklı olarak, savaş dışı münasebetler çok artmış. Din adamlarından, prenseslere, suikastçilerden, elçilere ve casuslara kadar birçok eleman çok yoğun olarak kullanılıyor. Önceki oyunlarda örneğin bir suikast sırasında kısa bir sinematik gösteriliyordu. Bu oyunda ise maalesef kaldırmışlar.
